گامی به سوی رمزگشایی روند پیری
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: دانشمندان کم کم قادر می‌شوند که به رمز پیری دست پیدا کنند و برخی هم گفته‌اند که ممکن است به زودی برای آهسته کردن روند پیری و حتی معکوس کردن آن درمانی کشف کنند.
اما علم واقعا چه می‌تواند بکند و دستکاری "ساعت بیولوژیک" بدن انسان چه خطراتی در پی خواهد داشت؟
آیا مثلا ممکن است این گونه درمان‌ها باعث بروز سرطان در انسان شود و اصلا موضوع بالقوه دردسرساز زیاد شدن جمعیت جهان و رشد پرشتاب شمار بازنشسته‌ها چه می‌شود؟
"دم" کروموزوم‌ها
روند بالا رفتن سن پیچیده است و مدت‌های مدید است که رازی غیر قابل نفوذ بوده اما اکنون پیشرفتی‌هایی در حال رخ دادن است.
سال گذشته گروهی در موسسه سرطان شناسی "دانا-فاربر" مقاله‌ای را منتشر کرد که در آن با جزئیات تشریح شده چگونه روند پیری را می‌توان در موش‌های آزمایشگاهی معکوس کرد.
آنها مرکز توجه خود را تلومرها، "دم" کروموزوم ها، قرار دادند؛ کروموزوم هایی که در داخل مرکز همه سلول ها قرار دارند.
تلومرها از کروموزوم‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کنند اما با گذشت زمان و بالا رفتن سن از درازای آنها کاسته شده و کوتاه قد می‌شوند. این روند ادامه دارد تا این که سلول قدرت تکثیر خود را از دست می‌‌دهد و عملا می‌میرد.
پرفسور رونالد دپینو و همکارانش، آنزیم‌هایی را که کارکرد تلومرها را تنظیم می‌کنند، دستکاری کرده و مشاهده کردند که نتیجه‌های چشمگیری به دست می‌آید. با تقویت این آنزیم‌ها - تلومریزها - موش‌ها به نظر جوانتر آمدند.
او به بی بی سی گفت: "ما توقع داشتیم روند پیری آهسته یا ثابت شود اما به جای آن مشاهده کردیم که علائم پیری در موش ها معکوس شد. مغز موش‌ها بزرگتر شد و قدرت استنتاج آنها بالا رفت. پوست آنها که با موهای ریز پوشیده شده بود براق و قدرت باروری شان نیز بیشتر شد."
البته این این روند درباره موش ها صدق می‌کند نه انسان ها، و به کار بردن این اصول در مورد انسان‌ها ممکن است به تلاشی بزرگتر نیاز داشته باشد. تلومریزها با بروز سرطان مرتبط دانسته شده‌اند و احتمالا مکانیزم‌های دیگری هم در پیر شدن انسان دخیل هستند.
بسیاری بر این باورند که میتوکندری - ماده ژنتیکی که در همه سلول‌های بدن، اما خارج از مرکز سلول (nuclei)، وجود دارد - نقش بزرگتری در روند پیری دارد.
میتوکندری "موتور" سلول‌هاست اما در عین حال مواد شیمیایی مضر تولید می‌کند که با پیر شدن سلول‌ها مرتبط است.
از سوی دیگر نقش ضداکسیدان‌ها را نباید فراموش کرد که اتم‌ها یا مولکول‌های بسیاری تهاجمی هستند که به بدن حمله می‌کنند. سلول‌های پایه، سلول‌های بدوی که در تجدید سلول‌های بدن انسان نقش کلیدی دارند، نیز احتمالا در روند پیری نقش دارند.
با این که هنوز تصویری جامع از نحوه پیر شدن ما به دست نیامده است، دانشمندانی هستند که آزمایش روی درمان‌های ضد پیری بر روی انسان‌ها را آغاز کرده‌اند.
پرفسور دیوید سینکلر از دانشگاه هاروارد آمریکا و همکارانش سرگرم آزمایش با دارویی به نام اس تی ای سی (Sirtuin activating compounds)، هستند که نه تنها سلامت موش‌های فربه را احیا کرده بلکه همچنین آزمایش های مقدماتی آن روی انسان نیز آغاز شده است.
اما علم واقعا چه می‌تواند بکند و دستکاری "ساعت بیولوژیک" بدن انسان چه خطراتی در پی خواهد داشت؟
آیا مثلا ممکن است این گونه درمان‌ها باعث بروز سرطان در انسان شود و اصلا موضوع بالقوه دردسرساز زیاد شدن جمعیت جهان و رشد پرشتاب شمار بازنشسته‌ها چه می‌شود؟
"دم" کروموزوم‌ها
روند بالا رفتن سن پیچیده است و مدت‌های مدید است که رازی غیر قابل نفوذ بوده اما اکنون پیشرفتی‌هایی در حال رخ دادن است.
سال گذشته گروهی در موسسه سرطان شناسی "دانا-فاربر" مقاله‌ای را منتشر کرد که در آن با جزئیات تشریح شده چگونه روند پیری را می‌توان در موش‌های آزمایشگاهی معکوس کرد.
آنها مرکز توجه خود را تلومرها، "دم" کروموزوم ها، قرار دادند؛ کروموزوم هایی که در داخل مرکز همه سلول ها قرار دارند.
تلومرها از کروموزوم‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کنند اما با گذشت زمان و بالا رفتن سن از درازای آنها کاسته شده و کوتاه قد می‌شوند. این روند ادامه دارد تا این که سلول قدرت تکثیر خود را از دست می‌‌دهد و عملا می‌میرد.
پرفسور رونالد دپینو و همکارانش، آنزیم‌هایی را که کارکرد تلومرها را تنظیم می‌کنند، دستکاری کرده و مشاهده کردند که نتیجه‌های چشمگیری به دست می‌آید. با تقویت این آنزیم‌ها - تلومریزها - موش‌ها به نظر جوانتر آمدند.
او به بی بی سی گفت: "ما توقع داشتیم روند پیری آهسته یا ثابت شود اما به جای آن مشاهده کردیم که علائم پیری در موش ها معکوس شد. مغز موش‌ها بزرگتر شد و قدرت استنتاج آنها بالا رفت. پوست آنها که با موهای ریز پوشیده شده بود براق و قدرت باروری شان نیز بیشتر شد."
البته این این روند درباره موش ها صدق می‌کند نه انسان ها، و به کار بردن این اصول در مورد انسان‌ها ممکن است به تلاشی بزرگتر نیاز داشته باشد. تلومریزها با بروز سرطان مرتبط دانسته شده‌اند و احتمالا مکانیزم‌های دیگری هم در پیر شدن انسان دخیل هستند.
بسیاری بر این باورند که میتوکندری - ماده ژنتیکی که در همه سلول‌های بدن، اما خارج از مرکز سلول (nuclei)، وجود دارد - نقش بزرگتری در روند پیری دارد.
میتوکندری "موتور" سلول‌هاست اما در عین حال مواد شیمیایی مضر تولید می‌کند که با پیر شدن سلول‌ها مرتبط است.
از سوی دیگر نقش ضداکسیدان‌ها را نباید فراموش کرد که اتم‌ها یا مولکول‌های بسیاری تهاجمی هستند که به بدن حمله می‌کنند. سلول‌های پایه، سلول‌های بدوی که در تجدید سلول‌های بدن انسان نقش کلیدی دارند، نیز احتمالا در روند پیری نقش دارند.
با این که هنوز تصویری جامع از نحوه پیر شدن ما به دست نیامده است، دانشمندانی هستند که آزمایش روی درمان‌های ضد پیری بر روی انسان‌ها را آغاز کرده‌اند.
پرفسور دیوید سینکلر از دانشگاه هاروارد آمریکا و همکارانش سرگرم آزمایش با دارویی به نام اس تی ای سی (Sirtuin activating compounds)، هستند که نه تنها سلامت موش‌های فربه را احیا کرده بلکه همچنین آزمایش های مقدماتی آن روی انسان نیز آغاز شده است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید