چه کسی دستور بازگشت گشت ارشاد به خیابان‌ها را داده است؟
نتیجه سال‌ها گشت ارشاد و برخورد با افرادی که پوشش رسمی را رعایت نمی‌کردند، شد اعتراضات ۱۴۰۱، صد‌ها کشته و زخمی، هزاران زندانی، تشکیل حجم انبوهی از پرونده قضایی، دو قطبی‌سازی در جامعه و ... . اما حالا گویی که این حوادث درس عبرتی نشده و دوباره ون‌های گشت ارشاد به خیابان‌ها بازگشته‌اند. این اقدام دولت، انتقادهای گسترده‌ای در پی داشته و بسیاری نسبت به پیامدهای آن و احتمال بروز اعتراضاتی مثل سال گذشته هشدار داده اند.
کانال تلگرامی روزنامه فرهیختگان در همین خصوص نوشته است: ایسنا ساعاتی پیش نوشت که پس از پیگیری خبرنگار این خبرگزاری مشخص شده که رئیس‌جمهور و قوه قضائیه دستوری درباره بازگشت ون‌های گشت ارشاد به خیابان‌ها نداشته‌اند. روز گذشته بود که سردار منتظرالمهدی، سخنگوی فراجا، در ویدیویی حدوداً دو دقیقه‌ای خبر از تصمیم پلیس برای بازگرداندن ون‌های گشت ارشاد داد. نکته قابل توجه پیام تصویری سخنگوی فراجا، تأکید او بر تغییر نام ون‌های گشت ارشاد از «گشت امنیت اخلاقی» به «گشت هنجار اجتماعی» بود.
منتظرالمهدی در ابتدای صحبت‌هایش یک نکته مهم گفت و آن اینکه تصمیم فراجا، تحت تأثیر تأکید رئیس‌جمهور و رئیس دستگاه قضا بوده است! نکته‌ای که در همان ساعات اولیه به منشأ بسیاری از انتقاد‌ها از رئیسی، اژه‌ای و مشاورین رؤسای قوا تبدیل شد که بدون توجه به اتفاقات پاییز ۱۴۰۱ و تبعات این تصمیم، مجدداً از فراجا چنین خواسته‌ای داشته‌اند. مسئله‌ای که ساعاتی قبل تکذیب شد و البته همین تأخیر در تکذیب خبر، اثرات خودش را بر سرمایه اجتماعی قوه قضائیه و قوه مجریه گذاشت.
سخنگوی فراجا گفت: پلیس «در پی مطالبات مردم»، و «تأکید رؤسای محترم جمهور و قوه قضائیه»، به‌منظور گسترش امنیت عمومی ناگزیر، «از یوم جاری (منظور ایشان از "یوم" همان "روز" است)»، با استقرار «گشت‌های خودرویی و پیاده» در سراسر کشور، علاوه بر انجام سایر مأموریت‌های پلیسی، با آن دسته از کسانی که متاسفانه توجهی به تبعات پوشش خارج از عرف نداشته و همچنان بر هنجارشکنی‌شان اصرار دارند ضمن انذار و تذکر، در صورت عدم تمکین از دستورات پلیس، «برخورد قانونی» و آنان را به دستگاه قضایی معرفی خواهد کرد.
البته سردار منتظرالمهدی درباره مقدمات و ابعاد این «برخورد قانونی» توضیح بیش‌تری نداد. مسئله‌ای که در کنار اصل ماجرای بازگشت ون‌ها به سطح شهر به نگرانی‌ها درباره تکرار اتفاقات تلخ سال قبل دامن زده است؛ اتفاقات و آشوب‌های خیابانی که عموم جامعه هنوز یادشان نرفته جرقه آتشش کجا و در چه شرایطی زده شد.
وزیر کشور: آنچه فراجا انجام می‌دهد مورد تأکید و تشکر قاطبه مردم است
مرکز اطلاع رسانی وزارت کشور نیز نوشت: احمد وحیدی، وزیر کشور درباره برخی هجمه‌ها به ماموران انتظامی اظهار داشت: تخطی در مقابل ماموران انتظامی که در حال اعمال قانون هستند از هیچ کس پذیرفته نیست. آنچه فراجا انجام می‌دهد مورد تأکید و تشکر قاطبه مردم است و فراجا در چارچوب ماموریت‌های قانونی خود عمل می‌کند.مردم خود را متعهد به رعایت حجاب و پوشش مناسب می‌دانند و تنها عده‌ای اندک در این زمینه گاهی دچار کوتاهی می‌شوند که از این افراد می‌خواهیم همچون سایر هموطنان قوانین پوشش را رعایت کنند.
رسانه‌های دولت سخنان سخنگوی فراجا را تکذیب کردند؟
خبرگزاری تسنیم نیز نوشت: برخی رسانه‌های دولتی در خبری اعلام کردند که دستور روسای قوه مجریه و قضاییه برای اجرای طرح مقابله با بی‌حجابی از سوی فراجا صحت ندارد. در بخشی از خبری که تسنیم راجع به جزییات طرح جدید فراجا برای مواجهه با پوشش نامتعارف زده بود، به دستورات روسای قوای مجریه و قضاییه در این رابطه هم اشاره کرده بود. این بند از گزارش بر مبنای اظهارات آشکار و همچنین تلفنی صریح برخی مقامات فراجا از جمله سردار منتظرالمهدی سخنگوی فراجا نوشته شده بود و نکته پنهانی هم نبود. جالب اینکه در کلیپ تصویری که امروز از آقای منتظرالمهدی منتشر شده نیز در همان ابتدا تصریح می‌کند که طرح پلیس در پی مطالبات مردمی و «تاکید روسای قوه مجریه و قوه قضائیه» انجام می‌شود؛ و جالب‌تر اینکه خود رسانه‌های دولت هم این کلیپ اقای منتظرالمهدی را با حفظ همین بخش (تاکید رییس‌جمهور) منتشر کرده بودند! و هنوز هم این ویدیو روی بعضی از این رسانه‌ها وجود دارد. با این حال برخی افراد در دولت در تماسی با خبرگزاری با این بیان که دستوری از ناحیه رئیس‌جمهور نبوده درخواست کردند که در صورت امکان این بخش حذف شود. پس از آن هم بعضی رسانه‌های دولت اعلام کردند که چنین موضوعی (دستور رئیس‌جمهور) وجود نداشته است و حذف آن بخش از مطلب را نشانه واقعی بودن خبر خود عنوان کردند. حال آنکه صورت مسئله واضح است؛ سخنگوی فراجا رسماً مسئله‌ای را مطرح کرده و اگر نیاز به تکذیب دارد، باید مستقیماً درباره مطلب خود ایشان توضیح داده شود.
توضیح سخنگوی دولت
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در توییتی نوشت: رئیس جمهور در مواجهه با ناهنجاری‌های اجتماعی بار‌ها مردم و مجریان را به ضرورت اجرای قانون توجه داده‌اند. اخیرا نیز در جلسات مختلف از نیروی انتظامی و قوه قضاییه خواستند در چارچوب قوانین موجود نسبت به نظم‌بخشی امور اقدام کنند. تدبیر شیوه اجرای قانون بر عهده قوه قضائیه و ضابطان است.
به اعتقاد کارشناسان گشت ارشاد و برخوردهای فیزیکی و قهری در موضوع حجاب نه تنها به بهبود وضعیت حجاب مردم منجر نشده است بلکه نتیجه عکس نیز داشته است اما معلوم نیست که چرا برخی همچنان اصرار بر اجرای این سیاست شکست خورده دارند.
منبع: خاطرات علم، جلد چهارم، ص ۲۹۸ (۷ دی ۱۳۵۳)