نزدیکی اروپا و آمریکا مشکل اصلی ایران است
تحلیل هادی سمتی از بحران اتمی
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب-صوفی جلالوندی: دکتر «هادی سمتی» استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در تحلیل مذاکرات «خاویر سولانا» رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «علی لاریجانی» دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران می‌گوید: اصل اینکه ملاقاتی صورت گرفت، خارج از محتوا و شکل مذاکره، نشان می‌دهد دو طرف خواهان تحرک بوده ودرک می‌کنند که پرونده هسته‌ای ایران به مرحله حساسی رسیده است.
این استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی آفتاب افزود: در این دور از مذاکرات پیشنهادهای مطرح شده عبارت بودند از: «تعلیق در مقابل تعلیق» و «عدم توقف فعالیت سانتریفیوژها و در عین حال عدم تزریق گاز به سانتریفیوژها». این پیشنهادات قبلا هم توسط برخی از کشورهای اروپایی مطرح شده بود، اما چون مذاکره در شرایط جدیدی در حال شکل‌گیری است و پرونده هسته‌ای ایران از دست اروپایی‌ها خارج و قدرت عمل در اختیار آمریکا قرار گرفته است، آمریکا تعیین کننده‌تر از اروپاست.
وی در پاسخ به اینکه «آیا با توجه به سخنان سولانا، امکان گفت‌وگوی مستقیم ایران و آمریکا وجود دارد یا خیر؟» گفت: مواضع آمریکا تاکنون نشان‌دهنده این است که بدون تعلیق کامل تمایل به مذاکره نخواهد داشت. هرچند که بخشی از اروپایی‌ها به دنبال این هستند که با توانی مضاعف وارد مذاکره شوند. آنها تمایل ندارند اوضاع پیچیده‌تر از این شود و لذا درصدد هستند این بن‌بست را بشکنند.
سمتی افزود: با توجه به اینکه ایران همواره اعلام کرده که تعلیق کامل را نمی‌پذیرد و آمریکا هم اعلام کرده که بدون تعلیق کامل تمایل به مذاکره ندارد، در این مرحله نمی‌توان خیلی خوش‌بین بود که دو طرف به نتیجه‌ای برسند.
این استاد دانشگاه در ادامه درخصوص پیشنهاد «غنی‌سازی خشک» از سوی سوئیس اظهار داشت: این پیشنهاد یک راه‌حل بینابینی است. بر مبنای این پیشنهاد بدون اینکه فعالیت سانتریفیوژها دچار وقفه شود، با عدم تزریق گاز به سانتریفیوژها غنی‌سازی شکل نمی‌گیرد.
وی در توضیح غنی‌سازی خشک گفت: غنی‌سازی خشک یعنی اینکه سانتریفیوژها به کار خود ادامه می‌دهند اما ایران گازی به آنها تزریق نمی‌کند؛ چون متوقف کردن کامل سانتریفیوژها، آبشارها را دچار مشکلات فنی می‌کند.
سمتی تاکید کرد: در حال حاضر پرونده هسته‌ای ایران یک مشکل اساسی دارد و آن نزدیکی شدیدتر و جدی‌تر مواضع اروپا به آمریکا است. اگر راهی پیدا شود و اروپا در مواضع خود تجدیدنظر کند و میانجی این مساله شود، امکان اینکه گشایشی حاصل شود وجود دارد. سولانا در حال حاضر چنین تلاشی را انجام می‌دهد. مشکل اساسی در پرونده هسته‌ای ایران نوع برخورد آمریکا با این پرونده است.
سمتی خاطرنشان کرد: در گذشته ما با محوریت اروپا گفت‌وگو در مورد پرونده هسته‌ای را شروع کردیم و توانستیم شکافی بین اتحادیه اروپا و آمریکا ایجاد کنیم. اما با نگاه به شرق، پرونده هسته‌ای از دست اروپا خارج و قدرت عمل در اختیار آمریکا قرار گرفته و آمریکا تعیین کننده‌تر از گذشته شد.
سمتی در عین حال اظهار داشت: مشکلات منطقه‌ای که آمریکا با آن روبرو است و همزمان موفقیت‌های ایران در غنی‌سازی از یک سو و انتقاد بخشی از افکار عمومی آمریکا و اروپا از بحرانی شدن اوضاع و احتمال برخوردهای نظامی از سوی دیگر، اکنون آمریکا را در شرایط بغرنجی قرار داده است. در این شرایط اگر مذاکره مستقیمی میان ایران و آمریکا صورت گیرد، این مذاکرات می‌تواند راهگشا باشد.
سمتی درخصوص اظهارات مقامات رسمی ایران مبنی بر اینکه ایران آماده گفت‌وگوی بدون پیش‌شرط با آمریکا است، گفت: به نظر می‌رسد در ایران تغییراتی نسبت به مذاکره با آمریکا به وجود آمده است اما اینکه این که ازچه موضعی و در چه زمانی و حول چه موضوعی مذاکره کرد، هنوز مورد مناقشه است؟
دکتر سمتی تاکید کرد: باید توجه داشت که پرونده هسته‌ای ایران تابع و جزیی از سیاست خارجی ماست. در شرایط فعلی نیز هرچند این موضوع نبدیل به اصلی در سیاست خارجی ما شده اما باز هم تا حد بسیاری معلول روابط خارجی ماست.
وی در پاسخ به اینکه «آیا با سیاست‌های موجود دولت بوش علائم و زمینه‌هایی برای تمایل به مذاکره جدی می‌بینید؟»، پاسخ داد: به نظر می‌رسد آمریکا تمایل دارد گفت‌وگوهایی را در مورد عراق با ایران شروع کند، اما با نیت حل همه جانبه مسائل با ایران مذاکره نمی‌کند.
آفتاب-صوفی جلالوندی: دکتر «هادی سمتی» استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در تحلیل مذاکرات «خاویر سولانا» رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «علی لاریجانی» دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران می‌گوید: اصل اینکه ملاقاتی صورت گرفت، خارج از محتوا و شکل مذاکره، نشان می‌دهد دو طرف خواهان تحرک بوده ودرک می‌کنند که پرونده هسته‌ای ایران به مرحله حساسی رسیده است.این استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی آفتاب افزود: در این دور از مذاکرات پیشنهادهای مطرح شده عبارت بودند از: «تعلیق در مقابل تعلیق» و «عدم توقف فعالیت سانتریفیوژها و در عین حال عدم تزریق گاز به سانتریفیوژها». این پیشنهادات قبلا هم توسط برخی از کشورهای اروپایی مطرح شده بود، اما چون مذاکره در شرایط جدیدی در حال شکل‌گیری است و پرونده هسته‌ای ایران از دست اروپایی‌ها خارج و قدرت عمل در اختیار آمریکا قرار گرفته است، آمریکا تعیین کننده‌تر از اروپاست.
وی در پاسخ به اینکه «آیا با توجه به سخنان سولانا، امکان گفت‌وگوی مستقیم ایران و آمریکا وجود دارد یا خیر؟» گفت: مواضع آمریکا تاکنون نشان‌دهنده این است که بدون تعلیق کامل تمایل به مذاکره نخواهد داشت. هرچند که بخشی از اروپایی‌ها به دنبال این هستند که با توانی مضاعف وارد مذاکره شوند. آنها تمایل ندارند اوضاع پیچیده‌تر از این شود و لذا درصدد هستند این بن‌بست را بشکنند.
سمتی افزود: با توجه به اینکه ایران همواره اعلام کرده که تعلیق کامل را نمی‌پذیرد و آمریکا هم اعلام کرده که بدون تعلیق کامل تمایل به مذاکره ندارد، در این مرحله نمی‌توان خیلی خوش‌بین بود که دو طرف به نتیجه‌ای برسند.
این استاد دانشگاه در ادامه درخصوص پیشنهاد «غنی‌سازی خشک» از سوی سوئیس اظهار داشت: این پیشنهاد یک راه‌حل بینابینی است. بر مبنای این پیشنهاد بدون اینکه فعالیت سانتریفیوژها دچار وقفه شود، با عدم تزریق گاز به سانتریفیوژها غنی‌سازی شکل نمی‌گیرد.
وی در توضیح غنی‌سازی خشک گفت: غنی‌سازی خشک یعنی اینکه سانتریفیوژها به کار خود ادامه می‌دهند اما ایران گازی به آنها تزریق نمی‌کند؛ چون متوقف کردن کامل سانتریفیوژها، آبشارها را دچار مشکلات فنی می‌کند.
سمتی تاکید کرد: در حال حاضر پرونده هسته‌ای ایران یک مشکل اساسی دارد و آن نزدیکی شدیدتر و جدی‌تر مواضع اروپا به آمریکا است. اگر راهی پیدا شود و اروپا در مواضع خود تجدیدنظر کند و میانجی این مساله شود، امکان اینکه گشایشی حاصل شود وجود دارد. سولانا در حال حاضر چنین تلاشی را انجام می‌دهد. مشکل اساسی در پرونده هسته‌ای ایران نوع برخورد آمریکا با این پرونده است.
سمتی خاطرنشان کرد: در گذشته ما با محوریت اروپا گفت‌وگو در مورد پرونده هسته‌ای را شروع کردیم و توانستیم شکافی بین اتحادیه اروپا و آمریکا ایجاد کنیم. اما با نگاه به شرق، پرونده هسته‌ای از دست اروپا خارج و قدرت عمل در اختیار آمریکا قرار گرفته و آمریکا تعیین کننده‌تر از گذشته شد.
سمتی در عین حال اظهار داشت: مشکلات منطقه‌ای که آمریکا با آن روبرو است و همزمان موفقیت‌های ایران در غنی‌سازی از یک سو و انتقاد بخشی از افکار عمومی آمریکا و اروپا از بحرانی شدن اوضاع و احتمال برخوردهای نظامی از سوی دیگر، اکنون آمریکا را در شرایط بغرنجی قرار داده است. در این شرایط اگر مذاکره مستقیمی میان ایران و آمریکا صورت گیرد، این مذاکرات می‌تواند راهگشا باشد.
سمتی درخصوص اظهارات مقامات رسمی ایران مبنی بر اینکه ایران آماده گفت‌وگوی بدون پیش‌شرط با آمریکا است، گفت: به نظر می‌رسد در ایران تغییراتی نسبت به مذاکره با آمریکا به وجود آمده است اما اینکه این که ازچه موضعی و در چه زمانی و حول چه موضوعی مذاکره کرد، هنوز مورد مناقشه است؟
دکتر سمتی تاکید کرد: باید توجه داشت که پرونده هسته‌ای ایران تابع و جزیی از سیاست خارجی ماست. در شرایط فعلی نیز هرچند این موضوع نبدیل به اصلی در سیاست خارجی ما شده اما باز هم تا حد بسیاری معلول روابط خارجی ماست.
وی در پاسخ به اینکه «آیا با سیاست‌های موجود دولت بوش علائم و زمینه‌هایی برای تمایل به مذاکره جدی می‌بینید؟»، پاسخ داد: به نظر می‌رسد آمریکا تمایل دارد گفت‌وگوهایی را در مورد عراق با ایران شروع کند، اما با نیت حل همه جانبه مسائل با ایران مذاکره نمی‌کند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید