قرقیزستان، عرصه قدرت‌نمایی تازه روسیه در برابر آمریکا
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب- سرویس بین‌الملل: مناقشه درباره پایگاه هوایی آمریکا در قرقیزستان، کشوری که شمار کمی از مردم آمریکا قادرند آن را روی نقشه پیدا کنند می‌تواند شروعی برای یک جنگ سرد جدید بین روسیه و آمریکا باشد.
در این جنگ سرد دیگر مبارزه برسر برتری نظامی یا پیروزی ایده‌ها نیست بلکه حفاظت از منابع و امنیت در این جنگ موضوع اصلی به شمار می‌رود. هریک از این دو ابر قدرت هسته‌ای قرن بیستم خواستار ایفای نقش و تحت تاثیر قراردادن تصمیماتی هستند که طرف دیگر اعمال نظر درباره آن را حق خود قلمداد می‌کند و با توجه به اینکه دولت جدید آمریکا از مصالحه احتمالی با روسیه درباره طرح سپر موشکی خبر داده است مسکو نیز قصد دارد با استفاده از وابستگی آمریکا به این پایگاه هوایی در منطقه آسیای مرکزی که برای عملیات نظامی در افغانستان استفاده می‌شود موضع خود را دربرابر طرف مقابل مستحکم‌تر کند.
آدمیرال «ویلیام جی فالون»، ژنرال بازنشسته ارتش آمریکا که تا سال گذشته نیز ریاست فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا را به عهده داشت و عملیات نظامی آمریکا در افغانستان و عراق را نظارت می‌کرد می‌گوید: «فکر می‌کنم انگیزه اصلی از این اقدام مسکو اعمال دوباره نفوذ در منطقه آسیای مرکزی و وادار کردن آمریکا به خروج از جمهوری‌های شوروی سابق است».
مسئولان روسیه طی هفته گذشته هشدارهای جدیدی درباره طرح سامانه موشکی آمریکا دراروپا منتشر کردند و قول میلیارد‌ها دلار کمک را به رییس جمهور قرقیزستان دادند تا ارتش آمریکا را از پایگاه اصلی هوایی خود اخراج کند.
روسیه مدتها است از حضور نظامی آمریکا در حیطه نفوذ خود در اروپای شرقی و آسیای مرکزی که در جوار کشورهای مهمی از جمله افغانستان پاکستان و ایران واقع شده است عصبانی است.
طرح دولت بوش برای استقرار سپر موشکی در لهستان و جمهوری چک که کشورهای اقماری شوروی سابق به شمار می‌روند تبدیل به آزاردهنده‌ترین مسأله در مناسبات روسیه و آمریکا شده است با این حال این مسئله نشانه‌ای از رقابت شدیدتر برای اعمال نفوذ در اروپای مرکزی و شرقی و نیز آسیای مرکزی به شمار می‌رود.
مسئله اصلی برای روسیه حفاظت از جایگاه خود در کشورهای همسایه است و بنابر ادعای آمریکا مسئله اصلی برای واشنگتن حصول اطمینان از صادر نشدن تروریسم و افراط‌گرایی از این منطقه و تهدید نشدن منافع این کشور و متحدانش است.
هر دوی این اهداف به نظر مشروع و منطقی هستند و لزوما در تضاد با تلاش‌های احتمالی دولت اوباما برای برطرف کردن نگرانی‌های روسیه و تعامل بیشتر با این کشور قرار ندارند.
«دیمیتری سیمس»، تحلیل‌گر مرکز تحیقاتی «نیکسون» می‌گوید: «به نظر می‌رسد دولت روسیه علاقه‌مند است که هیچ دری را به روی دولت اوباما نبندد و به دنبال فرصتها برای همکاری است اما به نظر می‌رسد همزمان روسیه این نگرانی را دارد که باردیگر در تعامل با آمریکا متضرر شود و آمریکا در پی دریافت امتیاز از روسیه در برابر آن امتیاز زیادی ندهد».
«سیمس» می‌گوید: « مسکو در حال حاضر خواستار معامله با دولت جدید آمریکا و برقراری نوعی بده بستان با این کشور است».
کرملین روز جمعه اعلام کرد که قصد دارد اجازه دهد محموله‌های لجستیکی و پشتیبانی نیروهای خارجی مستقر در افغانستان به جای پاکستان از خاک روسیه به افغانستان منتقل شود.
گفتنی است محموله‌های لجستیکی نیروهای ناتو که از خاک پاکستان به افغانستان منتقل می‌شود بارها در خاک پاکستان مورد حمله شبه نظامیان قرار گرفته است. با این حال روسیه تاکید دارد که تنها اجازه می‌دهد محموله‌های غیر نظامی از خاک این کشور منتقل شود که با توجه به این مسئله محموله‌های نظامی و تسلیحاتی آمریکا همچنان برای انتقال به پاکستان با مشکل روبه‌رو است.
دولت اوباما که تنها دو هفته است از آغاز به کارش می‌گذرد تاکنون درباره مناسبات آتی آمریکا با روسیه دشمن قدیمی جنگ سرد خود اظهار نظر نکرده است. جو بایدن معاون رییس جمهور آمریکا قرار است در جریان کنفرانس امنیتی مونیخ با مسئولان بلندپایه روسیه دیدار کند.
سران بسیاری از کشورهای جهان و نیز پنجاه دیپلمات ارشد و نیز مسئولان دفاعی کشورهای مختلف در کنفرانس امنیتی مونیخ حضور دارند و پیش بینی شده است این کنفرانس پیش زمینه‌ای برای بهبود مناسبات واشنگتن و مسکو باشد.
تحلیلگران می‌گویند تمرکز فراوان روسیه به قرقیزستان و مواضع بسیار گرم روسیه در قبال این کشور طی چند روز اخیر در آستانه این نشست و نیز سخنان دو سویه مدودوف رییس جمهور روسیه تصادفی به نظر نمی‌رسد. مدودوف روز چهارشنبه اعلام کرد روسیه و متحدان این کشور خواستار همکاری با آمریکا درباره برقراری ثبات در افغانستان هستند با این حال به نظر می‌رسد وی هرگونه کمک را با تغییر در سیاست خارجی مرتبط می‌داند.
از جمله درخواست‌های روسیه توقف گسترش ناتو در اروپا و نیز لغو استقرار سامانه دفاع موشکی آمریکا در اروپا است که اوباما ممکن است از آن صرف نظر کند اما اکنون این مسأله تنها در حد یک گزینه است. روسیه همچنین روز چهارشنبه برای تقویت اتحاد امنیتی خود با شش جمهوری شوروی سابق از طریق تشکیل نیروی مشترک واکنش سریع تلاش کرد که این اقدام همچنین در تلاش برای کاهش نفوذ آمریکا در منطقه انرژی خیز اسیای مرکزی صورت گرفته است.
قرقیزستان که به نظر می‌رسد در تلاش برای یافتن بهترین گزینه برای معامله با آمریکا است روز جمعه اعلام کرد از تصمیم خود برای بستن پایگاه ماناس عقب نشینی نخواهد کرد. آمریکا پیش از این در تدارک پیشنهادی جدید برای افزایش نرخ اجاره و دیگر کمک‌های مالی به قرقیزستان بود.
«گوردون دوگوید»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «آمریکا منتظر پیام دولت قرقیزستان از طریق کانال‌های دیپلماتیک است و همچنین اعلام کرده بود که مسئولان قرقیزستان درباره بستن یا نبستن پایگاه ماناس با یدیگر اختلاف دارند».
مسئولان آمریکایی پیشتر در نشست‌های غیر رسمی اعتراف کرده بودند شماری از مسایل مربوط به پایگاه ماناس را در سالهای اخیر به خوبی مدیریت نکرده بودند. نخستین مورد به سال دو هزارو شش و تیراندازی یک نظامی آمریکا به یک راننده غیر نظامی در ورودی این پایگاه مربوط می‌شود. دولت آمریکا اجازه نداد که دستگاه قضایی قرقیزستان این نظامی آمریکا را محاکمه کند.
در همان سال یک هواپیمای سوخت‌رسان نیروهای هوایی آمریکا در باند فرودگاه ماناس با یک هواپیمای حامل یک مسئول دولتی قرقیزستان برخورد کرد که در پی این سانحه هواپیمای غیر نظامی به شدت آسیب دید. آمریکاییها برج کنترل را مقصر این حادثه اعلام کردند با این حال دولت قرقیزستان خلبان آمریکایی را مقصر این حادثه معرفی کرد.
دولت قرقیزستان روز جمعه اعلام کرد در خصوص بستن پایگاه نظامی آمریکا در قرقیزستان، جایی برای مذاکره باقی نمانده است.
در صورت تصویب این تصمیم توسط پارلمان قرقیزستان، ارتش آمریکا 180 روز فرصت خواهد داشت تا این پایگاه نظامی را به طور کامل تخلیه کند.
گفتنی است پایگاه هوایی «ماناس»، نه تنها مورد استفاده هواپیماهای نظامی آمریکا بوده، بلکه دیگر کشورهای عضو ناتو مانند فرانسه و اسپانیا نیز از این پایگاه بسیار مهم نظامی برای حمل غذا و تجهیزات به افغانستان استفاده می‌کرده‌اند.
گفتنی است فرودگاه «ماناس»، اصلی ترین فرودگاه قرقیزستان به شمار می‌رود که در فاصله بیست و پنج کیلومتری بیشکک پایتخت این کشور واقع شده است . این فرودگاه همچنین در حال حاضر پایگاه هوایی آمریکا در منطقه به شمار می‌رود.
آفتاب- سرویس بین‌الملل: مناقشه درباره پایگاه هوایی آمریکا در قرقیزستان، کشوری که شمار کمی از مردم آمریکا قادرند آن را روی نقشه پیدا کنند می‌تواند شروعی برای یک جنگ سرد جدید بین روسیه و آمریکا باشد. در این جنگ سرد دیگر مبارزه برسر برتری نظامی یا پیروزی ایده‌ها نیست بلکه حفاظت از منابع و امنیت در این جنگ موضوع اصلی به شمار می‌رود. هریک از این دو ابر قدرت هسته‌ای قرن بیستم خواستار ایفای نقش و تحت تاثیر قراردادن تصمیماتی هستند که طرف دیگر اعمال نظر درباره آن را حق خود قلمداد می‌کند و با توجه به اینکه دولت جدید آمریکا از مصالحه احتمالی با روسیه درباره طرح سپر موشکی خبر داده است مسکو نیز قصد دارد با استفاده از وابستگی آمریکا به این پایگاه هوایی در منطقه آسیای مرکزی که برای عملیات نظامی در افغانستان استفاده می‌شود موضع خود را دربرابر طرف مقابل مستحکم‌تر کند.
آدمیرال «ویلیام جی فالون»، ژنرال بازنشسته ارتش آمریکا که تا سال گذشته نیز ریاست فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا را به عهده داشت و عملیات نظامی آمریکا در افغانستان و عراق را نظارت می‌کرد می‌گوید: «فکر می‌کنم انگیزه اصلی از این اقدام مسکو اعمال دوباره نفوذ در منطقه آسیای مرکزی و وادار کردن آمریکا به خروج از جمهوری‌های شوروی سابق است».
مسئولان روسیه طی هفته گذشته هشدارهای جدیدی درباره طرح سامانه موشکی آمریکا دراروپا منتشر کردند و قول میلیارد‌ها دلار کمک را به رییس جمهور قرقیزستان دادند تا ارتش آمریکا را از پایگاه اصلی هوایی خود اخراج کند.
روسیه مدتها است از حضور نظامی آمریکا در حیطه نفوذ خود در اروپای شرقی و آسیای مرکزی که در جوار کشورهای مهمی از جمله افغانستان پاکستان و ایران واقع شده است عصبانی است.
طرح دولت بوش برای استقرار سپر موشکی در لهستان و جمهوری چک که کشورهای اقماری شوروی سابق به شمار می‌روند تبدیل به آزاردهنده‌ترین مسأله در مناسبات روسیه و آمریکا شده است با این حال این مسئله نشانه‌ای از رقابت شدیدتر برای اعمال نفوذ در اروپای مرکزی و شرقی و نیز آسیای مرکزی به شمار می‌رود.
مسئله اصلی برای روسیه حفاظت از جایگاه خود در کشورهای همسایه است و بنابر ادعای آمریکا مسئله اصلی برای واشنگتن حصول اطمینان از صادر نشدن تروریسم و افراط‌گرایی از این منطقه و تهدید نشدن منافع این کشور و متحدانش است.
هر دوی این اهداف به نظر مشروع و منطقی هستند و لزوما در تضاد با تلاش‌های احتمالی دولت اوباما برای برطرف کردن نگرانی‌های روسیه و تعامل بیشتر با این کشور قرار ندارند.
«دیمیتری سیمس»، تحلیل‌گر مرکز تحیقاتی «نیکسون» می‌گوید: «به نظر می‌رسد دولت روسیه علاقه‌مند است که هیچ دری را به روی دولت اوباما نبندد و به دنبال فرصتها برای همکاری است اما به نظر می‌رسد همزمان روسیه این نگرانی را دارد که باردیگر در تعامل با آمریکا متضرر شود و آمریکا در پی دریافت امتیاز از روسیه در برابر آن امتیاز زیادی ندهد».
«سیمس» می‌گوید: « مسکو در حال حاضر خواستار معامله با دولت جدید آمریکا و برقراری نوعی بده بستان با این کشور است».
کرملین روز جمعه اعلام کرد که قصد دارد اجازه دهد محموله‌های لجستیکی و پشتیبانی نیروهای خارجی مستقر در افغانستان به جای پاکستان از خاک روسیه به افغانستان منتقل شود.
گفتنی است محموله‌های لجستیکی نیروهای ناتو که از خاک پاکستان به افغانستان منتقل می‌شود بارها در خاک پاکستان مورد حمله شبه نظامیان قرار گرفته است. با این حال روسیه تاکید دارد که تنها اجازه می‌دهد محموله‌های غیر نظامی از خاک این کشور منتقل شود که با توجه به این مسئله محموله‌های نظامی و تسلیحاتی آمریکا همچنان برای انتقال به پاکستان با مشکل روبه‌رو است.
دولت اوباما که تنها دو هفته است از آغاز به کارش می‌گذرد تاکنون درباره مناسبات آتی آمریکا با روسیه دشمن قدیمی جنگ سرد خود اظهار نظر نکرده است. جو بایدن معاون رییس جمهور آمریکا قرار است در جریان کنفرانس امنیتی مونیخ با مسئولان بلندپایه روسیه دیدار کند.
سران بسیاری از کشورهای جهان و نیز پنجاه دیپلمات ارشد و نیز مسئولان دفاعی کشورهای مختلف در کنفرانس امنیتی مونیخ حضور دارند و پیش بینی شده است این کنفرانس پیش زمینه‌ای برای بهبود مناسبات واشنگتن و مسکو باشد.
تحلیلگران می‌گویند تمرکز فراوان روسیه به قرقیزستان و مواضع بسیار گرم روسیه در قبال این کشور طی چند روز اخیر در آستانه این نشست و نیز سخنان دو سویه مدودوف رییس جمهور روسیه تصادفی به نظر نمی‌رسد. مدودوف روز چهارشنبه اعلام کرد روسیه و متحدان این کشور خواستار همکاری با آمریکا درباره برقراری ثبات در افغانستان هستند با این حال به نظر می‌رسد وی هرگونه کمک را با تغییر در سیاست خارجی مرتبط می‌داند.
از جمله درخواست‌های روسیه توقف گسترش ناتو در اروپا و نیز لغو استقرار سامانه دفاع موشکی آمریکا در اروپا است که اوباما ممکن است از آن صرف نظر کند اما اکنون این مسأله تنها در حد یک گزینه است. روسیه همچنین روز چهارشنبه برای تقویت اتحاد امنیتی خود با شش جمهوری شوروی سابق از طریق تشکیل نیروی مشترک واکنش سریع تلاش کرد که این اقدام همچنین در تلاش برای کاهش نفوذ آمریکا در منطقه انرژی خیز اسیای مرکزی صورت گرفته است.
قرقیزستان که به نظر می‌رسد در تلاش برای یافتن بهترین گزینه برای معامله با آمریکا است روز جمعه اعلام کرد از تصمیم خود برای بستن پایگاه ماناس عقب نشینی نخواهد کرد. آمریکا پیش از این در تدارک پیشنهادی جدید برای افزایش نرخ اجاره و دیگر کمک‌های مالی به قرقیزستان بود.
«گوردون دوگوید»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «آمریکا منتظر پیام دولت قرقیزستان از طریق کانال‌های دیپلماتیک است و همچنین اعلام کرده بود که مسئولان قرقیزستان درباره بستن یا نبستن پایگاه ماناس با یدیگر اختلاف دارند».
مسئولان آمریکایی پیشتر در نشست‌های غیر رسمی اعتراف کرده بودند شماری از مسایل مربوط به پایگاه ماناس را در سالهای اخیر به خوبی مدیریت نکرده بودند. نخستین مورد به سال دو هزارو شش و تیراندازی یک نظامی آمریکا به یک راننده غیر نظامی در ورودی این پایگاه مربوط می‌شود. دولت آمریکا اجازه نداد که دستگاه قضایی قرقیزستان این نظامی آمریکا را محاکمه کند.
در همان سال یک هواپیمای سوخت‌رسان نیروهای هوایی آمریکا در باند فرودگاه ماناس با یک هواپیمای حامل یک مسئول دولتی قرقیزستان برخورد کرد که در پی این سانحه هواپیمای غیر نظامی به شدت آسیب دید. آمریکاییها برج کنترل را مقصر این حادثه اعلام کردند با این حال دولت قرقیزستان خلبان آمریکایی را مقصر این حادثه معرفی کرد.
دولت قرقیزستان روز جمعه اعلام کرد در خصوص بستن پایگاه نظامی آمریکا در قرقیزستان، جایی برای مذاکره باقی نمانده است.
در صورت تصویب این تصمیم توسط پارلمان قرقیزستان، ارتش آمریکا 180 روز فرصت خواهد داشت تا این پایگاه نظامی را به طور کامل تخلیه کند.
گفتنی است پایگاه هوایی «ماناس»، نه تنها مورد استفاده هواپیماهای نظامی آمریکا بوده، بلکه دیگر کشورهای عضو ناتو مانند فرانسه و اسپانیا نیز از این پایگاه بسیار مهم نظامی برای حمل غذا و تجهیزات به افغانستان استفاده می‌کرده‌اند.
گفتنی است فرودگاه «ماناس»، اصلی ترین فرودگاه قرقیزستان به شمار می‌رود که در فاصله بیست و پنج کیلومتری بیشکک پایتخت این کشور واقع شده است . این فرودگاه همچنین در حال حاضر پایگاه هوایی آمریکا در منطقه به شمار می‌رود.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید