اجازه نمی‌دهیم دولت در خانه سینما مداخله کند

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: علیرضا رئیسیان، کارگردان سینما، در واکنش به تلاش معاونت سینمایی وزارت ارشاد برای تشکیل خانه‌سینمای شماره ۲، گفت: دولت چنین توانی را ندارد که خانه‌سینمای شماره ۲ را بسازد. باید خانه‌سینما توسط اهالی سینما اصلاح شود. دولت نه توان آن را دارد و نه اهالی سینما اجازه‌ی چنین مداخله‌ای را به او می‌دهند. 

شورای مرکزی کانون کارگردانان در دیدار با جواد شمقدری تقاضا کرده است تا مجوزهای کارگردان‌های اول توسط این شورا صادر شود. علیرضا رئیسیان معتقد است که اجرای این طرح بسیار به حال سینما مفید است اما این طرح جزو طرح‌هایی بود که در زمان مرحوم سیف‌الله داد مطرح شد. 

رئیس سابق کانون کارگردانان که مدت ۱۸ سال ریاست این شورا را برعهده داشت؛ با استقبال از اجرای مجدد صدور مجوز کارگردان‌های اول توسط کانون کارگردانان در گفتگو با ایلنا، پیرامون روند صدور این مجوز در دروه‌های گذشته گفت: این طرح در زمان معاونت سینمایی مرحوم سیف‌الله داد مطرح شد. در این آن زمان یک تفاهم‌نامه امضا و براساسا آن قرار شد بخشی از تصدی‌گری دولت در حوزه‌ی سینما به صنوف واگذار شود. ازجمله آنها تعیین الویت‌های فعالیت افراد به‌عنوان کارگردانان اول در سینماست. لذا از سال ۷۸ تا ۸۳ به مدت ۶ سال این طرح اجرا شد و کمیته‌ای با تعیین یک آیین‌نامه و نظام رتبه‌بندی؛ اولویت‌ها را تعیین می‌کرد. 

رئیسیان با اشاره به اینکه هدف این کمیته تعیین اولویت‌ها بوده است نه صلاحیت‌سنجی، گفت: ما در این کمیته تعیین می‌کردیم که در بین متقاضی‌ها؛ چه کسانی بیشترین اولویت ساخت فیلم را دارند. ملاک این تعیین اولویت براساس فعالیت فرد در حوزه‌ی سینما در بخش کوتاه و داستانی، میزان تحصیلات، تجربه و همچنین کسب جوایز بین‌المللی بود. 

وی ادامه داد: به‌طور مثال از سال ۸۰ ما ۶ نفر را به‌عنوان اولویت؛ اعلام و اسامی ۴ نفر را هم به‌عنوان رزرو اعلام کردیم و به دنبال آن بودیم که هر ساله ۶ یا ۷ نفر به‌عنوان کارگردان اول وارد سینما شوند. 

رئیس سابق کانون کارگردانان با اشاره به اینکه در این دوره هیچ استعدادی نبود که توانایی وی توسط این کمیته دیده نشود، افزود: در طی این ۶ سال کارگردان‌هایی مانند بهمن قبادی، سامان مقدم، مهدی‌ کرم‌پور، مونا زندی، ایرج کریمی و بسیاری دیگر وارد حوزه سینما شده‌اند و به صورت قطع می‌توانم بگویم که هیچ استعدادی نبود که در کانون دیده نشده باشد. 

وی درباره دلایل خارج شدن صدور این مجوزها از کانون کارگردانان گفت: در سال ۸۴ اعتراضاتی به وجود آمد و گروهی مطرح کردند که افرادی که این بررسی‌ها را انجام می‌دهند؛ خود از چه میزان صلاحیت برخودارند؟ از طرف دیگر باوجود آنکه وزارت ارشاد صدور این مجوزها را به ما تفویض کرده بود اما هیچ حمایتی از ما نکرد. و از آنجا که صدور مجوزها کار بسیاری سنگینی بود و به طور میانگین ۵۰۰ نفر ساعت در مراحل مختلف وقت و نیروی انسانی برای آن صرف می‌شد و هزینه مالی نیز برای این کار درنظر گرفته نشده بود؛ لذا شورای مرکزی تصمیم گرفت این مسئولیت را به ارشاد واگذار کند. 

رئیسیان با اشاره به نتایج اسفبار خارج شدن صدور مجوز کارگردان‌های اول از کانون کارگردانان افزود: خارج شدن صدور مجوزها از کانون کارگردانان باعث شد تا صدور این مجوزها بی‌رویه و بی‌حساب و کتاب شود. از طرفی در بعضی ارگان‌ها فیلم‌هایی ساخته شدند که عمدتاً نه تنها سودی برای سینما نداشته است بلکه حتی امکان نمایش نیز پیدا نکرده است. روند بی‌رویه صدور این مجوزها در سال‌های اخیر بسیار بیشتر شده؛ به صورتی‌که یک سوم از پروانه ساخت‌های صادر شده؛ مربوط به کارگردانان فیلم اولی است. 

رئیسیان با اشاره به دیدار اخیر شورای مرکزی کانون کارگردانان با معاونت سینمایی و پیشنهاد بازگشت صدور این مجوزها به کانون کارگردانان گفت: این امر پیشنهاد بسیار خوبی است اما باید براساس ضوابطی صورت بگیرد. باید معاونت سینمایی با یک نامه‌ی رسمی و کتبی آن را به کانون کارگردانان تفویض کند. نه تنها هزینه آن را پرداخت کند بلکه آن را پشتیبانی هم بکند. 

وی ادامه داد: حتی می‌توان چنین طرحی را در حوزه‌ی تهیه‌کنندگی نیز به صنف تخصصی آن واگذار کرد.
رئیسیان درباره تشکیل صنف واحد تهیه‌کنندگان توسط معاونت سینمایی گفت: معاونت سینمایی نمی‌تواند صنف واحد تهیه‌کنندگان را تشکیل دهد بلکه آنچه که امروز این معاونت پیگیری می‌کند؛ این است که باید با یک صنف قانونی و نهاد قانونی تهیه‌کنندگی طرف مذاکره باشد و قصد داشته باشد که این خلاء قانونی را رفع کند. 

رئیسیان با اشاره به اینکه تشکیل این اتحادیه باید توسط خانه‌سینما شکل می‌گرفت، افزود: در ۳ سال گذشته خانه‌سینما در این حوزه کوتاهی کرد. اگر این کوتاهی نبود و این صنف به صورت خودجوش تشکیل می‌شد و افراد به تفاهم می‌رسیدند، بسیار بهتر بود. 

وی با اشاره به اهمیت خطر اختلاف در صنف تهیه‌کنندگی گفت: اختلاف در صنف تهیه‌کنندگان امکان دارد باعث اختلاف در سایر صنوف شود. در این‌صورت این اختلاف به دیگران نیز سرایت می‌کند. به‌طور مثال اتفاقی که در کانون کارگردانان رخ داد و بنده از آن خارج شدم؛ این کانون را تا معرض انشعاب پیش برد و اگر مدیریت، مذاکره و گذشت بنده و دوستان نبود امکان این اتفاق وجود داشت. 

رئیسیان در پاسخ به این سوال که معاونت سینمایی به‌دنبال تشکیل خانه‌سینمای شماره ۲ است، گفت: دولت چنین توانی را ندارد که خانه‌سینمای شماره ۲ را بسازد. باید خانه‌سینما توسط اهالی سینما اصلاح شود. دولت نه توان آن را دارد و نه اهالی سینما اجازه‌ی چنین مداخله‌ای را به او می‌دهند.
 درمورد تهیه‌کنندگان نیز از آنجاکه خانه‌سینما به وظیفه حرفه‌ای خود عمل نکرد؛ دولت به دنبال آن است که خلاء قانونی را پرکند حال آنکه دولت فقط می‌تواند بگوید که تهیه‌کنندگان یک مرجع قانونی را معرفی کنند اما مدیریت آن باید توسط افراد صنف باشد که بتواند مدیریت جریان تهیه‌کنندگی را به عهده بگیرد. اما تشکیل یک صنف موازی در شرایط حاضر در خانه‌سینما فقط وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند. پیش‌بینی می‌کنم بهترین راه تجمیع افراد حرفه‌ای تهیه‌کنندگی در همین اتحادیه‌ی درحال تاسیس است.